Çocuklarda Tırnak Yeme Davranışı / Psk. Dan. Feyza Şener Barış

Çocuk ruhsal problemler yaşadığında, bunları aktaramazsa ve ihtiyaçları çevresi tarafından uygun bir şekilde karşılanmazsa, yaşadığı sorunları ifade edemez. Bu durum, iç çatışmalar yaşamaya neden olur ve çatışmalar zamanla davranışlarına yansıdığında birtakım davranış problemleri ortaya çıkar. Bu problemlere sahip olan çocuklar genellikle gergin ve çekingen olurlar. Çevreleriyle sürtüşme yaşayabilirler ya da göremedikleri ilgiyi bu şekilde almaya çalışırlar. Daha sonra bu davranışlar alışkanlık haline gelir. Bu tür davranış bozuklukları yaşayan çocukların temelinde genelde aile içi sorunların olduğu görülür. Ancak tek bir nedenin davranış bozukluğuna yol açtığını söylemek mümkün değildir. Birçok etken (psiko-sosyal, biyolojik vb.) bu davranışların ortaya çıkmasına neden olabilir. Örnek vermek gerekirse, sevgi eksikliği, çocuklar arasında ayrımcılık, boşanma, ebeveynlerin davranış bozukluğu göstermesi, çocuğun rol model alması ve kalıtımsal faktörler bunlar arasında sayılabilir. Bir davranışın bozuk olduğuna karar vermek için bazı faktörleri göz önünde bulundurmalıyız. Bunlar; çocuğun gelişim dönemi, davranışın yoğunluğu ve sıklığı, ayrıca farklı belirtilerin eşlik edip etmemesidir.

Çocukların %33'ü tırnak yeme davranışı gösterir. Tırnak yeme, tırnağın dişler üzerinde kayması, daha sonra ıslanıp tırnaktan bir parça koparılmasıdır. Bu davranış bozukluğu, çocuklarda en sık görülen problemlerden biridir. Tırnak yeme davranışı, çocuğun gerildiği, sıkıldığı, huzursuzlandığı ve saldırganlığını dışa vuramadığı zamanlarda kendi kendisine yönelttiği bir saldırganlık dürtüsüdür. Bu davranış, çocuğun kendisine veya çevresine olan güvensizliğini barındırır. Ayrıca psikolojik gerilim bu davranışı tetikler. Çocuğun tırnaklarını yiyerek üzerindeki gerilimi attığına inanılır. Eğer çocuğun çevresinde onu rahatsız eden koşullar artarsa, bu davranışta bir artış gözlemlenir. Bunların dışında, çocuğun bu davranışı sergileme sebebi, tırnağını yiyen birini rol model alıyor olması olabilir. Aile içerisinde gözlemledikleri kişilerde tırnak yeme davranışı varsa, bu alışkanlığı daha hızlı kazanabilirler. Ayrıca çocuk, baskı altında kaldığını hissettiğinde ve heyecan içeren durumlarla karşılaştığında tırnağını yer ve bu davranışı fark ettiği anda alışkanlık haline getirir. Bu davranış, çocukların büyük bir kısmında görülebilir. Hiperaktif, dışa dönük ve otoriter olmak isteyen çocuklarda daha fazla görülür. Bunun yanı sıra, yapılan araştırmalarda erkek çocuklarının, kız çocuklarına oranla bu davranışı daha fazla sergilediğini gözlemlemekteyiz. Bunun sebebi, kızların dış görünüme daha fazla önem vermeleri ve toplumsal tepkilerden daha fazla etkilenmeleri olarak açıklanabilir. Tırnak yeme davranışını gösteren çocukların aileleri ile görüşüldüğünde, ebeveynlerden birinin ya da ikisinin geçmişte bu davranışı sergilediği görülmüştür. Bu davranışın genetik alt yapısı olup olmadığıyla ilgili yapılan araştırmalarda ise, tek yumurta ikizlerinin ikisinde tırnak yeme davranışının, çift yumurta ikizlerine göre iki kat daha fazla olduğu sonucu çıkmıştır. Bu davranışı ortaya çıkaran ve tetikleyen birçok sebep vardır. Bunları sıralamak gerekirse:

Kaygılanma ve güvensiz hissetmek Otoriter ve baskıcı ebeveynlere sahip olmak. İlgi ve sevgi eksikliği Rol model alma Dışlanmış, mutsuz ve yalnız hissettiğinde Stres durumu ve stresli bir ortamda bulunduklarında Kardeş kıskançlığı Etrafa saldırma isteğini bastırma amaçlı Evdeki huzursuzluktan etkilendiği için Geçim derdinin çocuğa yansıtılması sonucunda Doğal afet sonucu ortaya çıkan korkuyla beraber bu davranış başlayabilir Başarısız hissettiğinde veya başarısız olduğunda Çevresi ile zıtlaşma amaçlı Olumlu veya olumsuz ilgi çekmek amaçlı Uykuya dalma güçlükleri yaşanması Ailenin engellemesi ile dışarda atılamayan aktifliği kendisine döndürmesi Yaşanan gerilim ve sıkıntıyı yatıştırma amaçlı Fiziksel ve sözlü şiddet görme sonucu Ayrılık kaygısının yaşanması Duygusal ve fiziksel istismar sonucu

• Ebeveynlerin ev içinde sürekli kavga etmesi